DekretPrzedmowaIIIIIIIVVVIVIIVIII

DEKRET

Członkowie Stowarzyszenia Życia Apostolskiego, które nosi nazwę „Konfederacja Oratorium świętego Filipa Neri”, wiodąc życie braterskie we wspólnocie, zdążają do doskonałej miłości (por. Kan. 731), w sposób szczególny poświęcają się wychowaniu młodzieży i troszczą się o sprawowanie sakramentu pokuty oraz o niesienie pomocy chorym i ubogim.

Instytut ten, posłuszny niedawnym wskazaniom Soboru Watykańskiego II i innym przepisom kościelnym, opracował nowe Konstytucje, które Kongres Generalny Instytutu zatwierdził i przedłożył Stolicy świętej do uprawomocnienia.

Kongregacja dla Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego zapoznała się z przedłożonym tekstem w języku łacińskim i po wysłuchaniu pozytywnej opinii biegłych, mocą niniejszego Dekretu go zatwierdza. Autentyczny egzemplarz przechowuje się w archiwum Kongregacji.

Sprawując dzieło apostolskie, Członkowie pałają ową radością, w którą obfitował św. Filip Neri tak w życiu jak i w działaniu, według słów czcigodnej pamięci Pawła VI: „Radość wywodząca się stąd, że na każdy czas Pańscy jesteście, jest niepor6wnywalnym owocem Ducha świętego; już teraz możecie obfitować w tę radość. Przepełnieni ową radością, której Chrystus udzieli wam nawet pośród przeciwności, z ufnością spoglądajcie w przyszłość. Kształt w jakim radość promieniuje z waszych wspólnot, jest świadectwem dla wszystkich, że stan życia wybrany przez was niesie wam pomoc, przez potrójne wyrzeczenie zawarte w waszej profesji zakonnej, do jak największego rozwoju życia waszego w Chrystusie. Młodzi ludzie patrząc na was, na wasze życie, będą mogli prawdziwie stawać się dojrzali, a Jezus nigdy nie przestanie się troszczyć o to, by dawali prawdziwą odpowiedź” (Evangelica testificatio 55). A św. Filip zwykł powtarzać: „Scrupoli e malinconia non li voglio in casa mia” (Nie chcę w domu moim skrupułów i melancholii).

„Najbardziej Ukochana Boża Matka, na której wzór poświęciliście życie dla Boga, niech wam uprosi na każdy dzień życia ową nieprzemijającą radość, której tylko Jezus może udzielić” (tamże 56).
Niech więc Członkowie Oratorium od Błogosławionej zawsze Dziewicy Bożej Rodzicielki Maryi doznają tego macierzyńskiego uczucia, „które ożywiać winno wszystkich współpracujących dla odrodzenia ludzi w apostolskim posłannictwie Kościoła” (LG 65).

Rzym, dnia 21 listopada 1989 r., we wspomnienie Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny.
(-) J. Jerome Card. Hamer OP Pref. (-)+ Vincentius Fagiolo Secr.

PRZEDMOWA

Kongregacja założona przez św. Filipa Neri w Rzymie przy kościele Santa Maria in Vallicella, nazwę Oratorium wywodzi od miejsca przeznaczonego na modlitwę, a następnie od ćwiczeń duchownych, zwłaszcza wieczornych, które się tam odbywały.

Kongregacja Oratorium przez św. Ojca Filipa raczej zwyczajami kształtowana niż wiązana prawami, na początku nie posiadała żadnej specjalnej reguły, która by kierowała działalnością i pobożnością jej członków.

Najlepszy bowiem Ojciec miał zwyczaj przez ojcowskie oddziaływanie kierować umysłem i wolą poszczególnych swoich synów, zgodnie z naturalnymi przymiotami każdego, zadowalając się, gdy widział ich zapalonych pobożnością i coraz bardziej gorliwych w ewangelicznej pogardzie dla spraw doczesnych oraz w miłości do Chrystusa. Rozważnie, krok za krokiem uznawał i zatwierdzał jako z pewnością pochodzące od Ducha Bożego to, o czym na podstawie długotrwałego doświadczenia przekonał się, że z dnia na dzień pomaga im do osiągnięcia rzetelności i doskonałości oraz zasługi wobec Boga.

On często zapewniał, że ten sposób życia, chociaż bardzo różny od instytutów zakonnych, jest najbardziej stosowny dla kapłanów świeckich i ludzi świeckich oraz zgodny z wolą Bożą, wyznając niejednokrotnie, że nie on jest założycielem Kongregacji lecz że założył ją i zatwierdził Bóg Najlepszy i Najwyższy, Władca i Dokonawca.

To więc wszystko, co albo sam święty Ojciec Filip starał się stworzyć, albo członkowie jego Kongregacji przyjęli jako zwyczaj z jego pouczenia i potem ustawicznie zachowywali, w streszczeniu zostało zawarte w tych Konstytucjach, aby pokrótce i szybko można było się z tym zapoznać.

Konstytucje Kongregacji Sanctae Mariae ad Vallicellam przyjął i zatwierdził Paweł V w breve apostolskim „Christifdelium quorumlibet” wydanym w Rzymie w dniu 24 lutego 1612 r. i mocą władzy apostolskiej zostały one rozciągnięte na inne Kongregacje utworzone na wzór Kongregacji Rzymskiej. Teraz, gdy zgodnie z Kodeksem zostały przejrzane i roztropnie usunięto z nich to, co wydało się być ściśle związane z okolicznościami miejsc i czasów, autorytetem Stolicy Apostolskiej zostają zatwierdzone i na jej polecenie wszystkim i poszczególnym Kongregacjom Konfederacji św. Filipa Neri, na równi i bezpośrednio podane do przestrzegania.

Rozdział I

NATURA ORATORIUM

A. Oratorium i Modlitwa

  1. Wyrazem „Oratorium” określamy miejsce przeznaczone na modlitwę. Dlatego Oratorium założone przez św. Filipa Neri wzięło swą nazwę od miejsca modlitwy.
  2. Oratorium jest to braterskie stowarzyszenie wiernych, którzy idąc śladami św. Filipa starają się pełnić to, czego on uczył, a przez to stają się „jednym sercem i jedną duszą”. (Dz. 4, 32; Kan. 578).
  3. Oratorium od swego początku zawiązało się w celu poufałego obcowania ze Słowem Bożym oraz dla wspólnej modlitwy myślnej i ustnej, dzięki którym jak gdyby w szkole wspiera u wiernych ducha kontemplacji i umiłowania spraw Bożych.
  4. Jak św. Filip był przykładem umiłowania spraw Bożych, tak i Oratorium, służące ludziom w prostocie serca i radości objawia i umacnia taką miłość w sposób pociągający i skuteczny.

 

B. Kongregacja Oratorium

  1. Kongregacja jest zgromadzeniem, które od początku powstało dla służenia Oratorium.
  2. Kongregacja Oratorium jest zgromadzeniem o charakterze rodzinnym, rezydującym w domu prawnie ustanowionym i zachowującym życie wspólne (Kan. 740), którego członkowie kierują się bardziej duchem miłości niż prawami. Prepozyt Oratorium, który przewodniczy w duchu służenia, troszczy się najbardziej o ducha miłości.
  3. W Kongregacji Oratorium naczelne miejsce zajmuje zawsze poufałe obcowanie ze Słowem Bożym, czyli rozmowa duchowa, dzięki której wciąż i nieustannie rozniecany jest i podtrzymywany duch wiary i modlitwy, miłości i służby.
  4. To zaś zjednoczenie, jako zgromadzone w Kościele przez samego Ducha świętego, łączy się w szczególny sposób jego tajemnicą i poświęca dobru i wzrostowi Kościoła. (por. Lumen Gentium 44, 2).

 

C. Niezmienny status Kongregacji Oratorium *

*Dn. 26 maja 1595 r. postanowiono: „Skoro Kongregacja Oratorium została niegdyś pod wpływem Bożego natchnienia założona przez świętego Ojca Filipa Neri jako związana jedynym tylko węzłem wzajemnej miłości z wykluczeniem jakichkolwiek więzów takich jak: śluby, przysięgi czy tego rodzaju przyrzeczenia. Taka była i będzie zawsze jednozgodna wola jego i wszystkich Ojców Kongregacji. Aby zaś Kongregacja taką pozostała, postanowiono, że na wypadek gdyby niektórzy spośród nas uważali, że trzeba odejść od tego stanu i związać Ojców oraz Braci jakimiś węzłami ślubów, przysiąg czy przyrzeczeń, chociażby oni stanowili większość, wolno im będzie wstąpić do takiego zakonu jakiego zechcą, druga zaś część, choćby była o wiele mniejsza, zachowa całą własność Kongregacji gdziekolwiek by ona się znajdowała, jak długo wytrwa w tym stanie i nie ma obowiązku dawać tamtym czegokolwiek co posiada lub nabędzie. W ten bowiem sposób zostanie zachowana Kongregacja w Kościele Bożym, pięknym swoją różnorodnością.
Dn. 21 kwietnia 1587 r. i w styczniu 1596 r. podjęto uchwałę: „Aby przypadkiem pod pretekstem rozszerzania Kongregacji ktoś jej nie rozsypał i aby uniknąć zamieszania jakie stwarza często wielka liczba i aby należący do Kongregacji ściślej byli związani węzłem miłości, wzmacnianym codziennym życiem wspólnym i aby mogły być łatwiej poznane u każdego z nich ich obyczaje oraz aby osoby, które się znają, mogły się wzajemnie darzyć szacunkiem, postanowiono, że Kongregacja nie będzie przyjmowała gdzie indziej jakiejś nowej siedziby, ani też nie będzie podejmowała się obowiązku kierowania inną Kongregacją.

  1. Kongregacja Oratorium oparta jest tylko na związku miłości wzajemnej i nieskrępowana żadnymi węzłami ślubów, przysiąg czy podobnego rodzaju przyrzeczeń; spójnię jej stanowi jedynie więź miłości.
  2. Członkowie jej oddają siebie Kongregacji z wolnej woli z zamiarem pozostania w niej na zawsze, aż do ostatniej chwili życia. Ten tryb różni się od życia zakonnego; św. Filip bowiem pragnął prowadzić swych synów inną drogą, chciał, aby byli świeckimi.
  3. Kongregacja naśladuje pierwotną społeczność chrześcijańską tak, aby jej własna siła nie polegała na wielości członków, lecz na wzajemnym poznaniu, dzięki czemu osoby dobrze znane będą szanowane, oraz dzięki więzi prawdziwej miłości, mocą której ci, którzy należą do jednej rodziny, przez codzienne obcowanie zżywają się z sobą.
  4. Kongregacja podtrzymuje pożycie braterskie przez zawsze pogodny wewnętrzny i zewnętrzny pokój oraz radość u wszystkich, dzięki temu cała służba Boża i duszpasterstwo tak będą się kształtować, że zawsze będzie prawdą tak o synach jak i o Ojcu: W RADOŚCI.
  5. Jak zostało przyjęte, tak zawsze głównym prawem Instytutu powinno być: aby każdy dom lub rodzina, które naśladują życie Instytutu zostały do niego prawnie przyłączone na wzór istniejących Kongregacji Oratorium i oddzielnie od innych rządziły się i same sobą kierowały.
  6. Kongregacja świadczy posługi najbardziej przystosowane do ducha Ewangelii, czego przestrzegają jej członkowie. Dzięki temu bowiem będzie ona istnieć w Kościele Bożym, pięknym różnorodnością. Ponieważ zaś została założona dla zbawienia ludzi, należy mieć stale na względzie jak najlepsze dostosowanie posługi do ich potrzeb, byleby dało się to pogodzić z celami Kongregacji Oratorium.

 

Rozdział II

PRZEPISY PRAWNE KOKGREGACJI ORATORIUM

  1. Kongregacja Oratorium jest Stowarzyszeniem Kleryckim na prawach papieskich (Kan.589) Duchownych i Świeckich, którzy według niniejszych Konstytucji prowadzą wspólne życie bez ślubów, związani jedynie więzią wzajemnej miłości, jest Stowarzyszeniem Życia Apostolskiego (Kan. 731, §l), osobą prawną (Kan.114; 741, §1), i domem samoistnym (Kan. 613, §2).
  2. W niniejszych Konstytucjach pod nazwą Kongregacji Kolegialnej rozumiemy taką, która posiada przynajmniej trzech członków, którym przysługuje prawo głosu na Kongregacji Generalnej, inaczej Kongregację uważa się za niekolegialną (Kan. 115, §2). Kongregacja prawnie erygowana zostaje tym samym włączona do Konfederacji. Każda Kongregacja Oratorium stanowi dom samoistny czyli autonomiczny (Kan. 586, §l, §2,). Nie korzysta jednak z tego prawa w takim wypadku, gdyby się okazało z akt Wizytacji Kanonicznej, że nie posiada uzdolnień do samoistności czy to na skutek braku warunków kolegialności, czy też innej przyczyny uznanej za taką przez Delegata Stolicy Apostolskiej dla Oratorium, po zasięgnięciu przez niego opinii jego Rady. (Kan.127, 2 i 3).
  3. Kongregacje Oratorium rządzą się w swym życiu i w wewnętrznym kierownictwie Konstytucjami zatwierdzonymi przez Stolicę Apostolską.
    Dopełnieniem Konstytucji są, zatwierdzone przez Stolicę Apostolską, specjalne Statuty Generalne regulujące związek Kongregacji między sobą.
  4. Jeśliby w Konstytucjach było coś niejasnego, wyjaśnienie praktyczne poda Prepozyt wraz z Deputatami; nie wolno im jednak niczego zmieniać, niczego znosić, czy wprowadzać częściowych innowacji lub tworzyć nowych postanowień. Gdyby jednak wątpliwość pozostała, należy odnieść się do miejsc paralelnych, jeśli takie istnieją, do celu przepisu prawnego i okoliczności oraz do intencji prawodawcy (Kan.17), zawsze jednak należy mieć na uwadze nie tylko wyjaśnienie Konstytucji, lecz także ducha i tradycję filipińską.
    Autentyczną interpretację Konstytucji i Statutów Generalnych podaje Stolica Apostolska (Kan. 16, §l. §2).
  5. Kongregacja Oratorium jako Stowarzyszenie Życia Apostolskiego, oprócz prawa partykularnego zawartego w Konstytucjach i Statutach Generalnych, przestrzega także tego, co obowiązuje Stowarzyszenia Życia Apostolskiego (Kan. 731-746) oraz rządzi się prawem powszechnym.
  6. Kongregacja ponadto powinna posiadać własne, nie sprzeciwiające się niniejszym Konstytucjom, Statuty Partykularne, w których jasno będą określone postanowienia Wspólnoty i należycie uporządkowane zwyczaje życia rodziny konsekrowanej. Kongregacja Generalna powinna Statuty te, stosownie do wymogów czasów, odpowiednio zbadać i przystosować. (Kan. 33, §1; 587, §4).
  7. Prepozyt każdej Kongregacji Oratorium jest Przełożonym Wyższym swojej Kongregacji (Kan. 134 §1; 620), a jej siedziba, czyli dom, jest samoistny i autonomiczny, stosownie do prawa i Konstytucji; jest on zawsze Rektorem kościoła Kongregacji chociażby ten był parafialnym.
  8. Kongregacja Oratorium a także ich członkowie nie wyłączając świeckich i nowicjuszy, korzystają według prawa z przywilejów duchowych jak również i zakonnych w tych sprawach, które ich dotyczą (Kan. 4; 76, §2; 78, §1; 83, §1, §2).
  9. W sprawach dotyczących stosunku do Ordynariuszów Miejsca Kongregacji Oratorium kierują się zasadami obowiązującymi Instytuty Życia Konsekrowanego i Stowarzyszenia Życia Apostolskiego (por. „Mutuae Relationes” i C.I.C.).
    Jednak:
    1. — Stolicy Apostolskiej całkowicie są zastrzeżone, gdyż przez nią są zatwierdzone, następujące sprawy:
      a) Wszystko co dotyczy własnych Konstytucji i Statutów Generalnych (Kan. 16, §l, §2).
      b) Wszystko co dotyczy zarządu wewnętrznego i karności domowej (Kan. 397, §2; 593).
    2. — Delegatowi Stolicy Apostolskiej przysługuje prawo wizytować Kongregację (Kan. 628, §1, §3).
    3. — Poszczególnym Kongregacjom i poszczególnym członkom przysługuje prawo zarządu majątkiem zgodnie z prawem powszechnym i własnym (Kan. 741 ).
    4. — Prepozyt Kongregacji korzysta z tej samej władzy, jaka przysługuje proboszczowi odnośnie jego parafian, wobec tych, którzy żyją w Kongregacji (Kan.129, §1; l34, §l, 596; 1179). Członkowie pomni na wspólnotę, jaką tworzą z Biskupem oraz „ze względu na konieczną jedność i zgodę w pracy apostolskiej” (Lumen Gentium, 41, powinni świecić dla wszystkich przykładem miłości, szacunku i czynnej służby, zachowując nienaruszone niniejsze Konstytucje (Kan. 678, 680; 681); podlegają mu też w sprawach dotyczących kultu publicznego, duszpasterstwa i innych dzieł apostolskich (Kan. 738, §2).

 

Rozdział III

SPOSÓB RZĄDZENIA KONGREGACJĄ

  1. Choć Kongregacja Oratorium bardziej opiera się na duchu miłości niż na prawie, to jednak posiada swój porządek prawny.
  2. Zarząd Kongregacją i jej sprawami należy do Kongregacji Generalnej, Kongregacji Deputatów i Prepozyta, którzy w zakresie swych obowiązków posiadają względem członków władzę rządzenia. (Kan. 596).

 

A. Rola Kongregacji Generalnej, Kongregacji Deputatów i Prepozyta

  1. Kongregację Generalną stanowi zebranie wszystkich członków, którym przysługuje przynajmniej trzechlecie. Na Kongregacji tej mający trzechlecie posiadają glos doradczy, głos decydujący natomiast przysługuje tylko tym, którzy ukończyli sześciolecie.
  2. Prepozyt zwołuje regularnie Kongregację Generalną, aby razem ze współbraćmi dokładniej przejrzeć się przynajmniej bardziej zasadniczym sprawom w życiu Kongregacji i żeby przez wspólną naradę załatwić te sprawy, które proponują współbracia (Kan.127).
  3. Skoro wyłania się konieczność załatwienia jakiejś sprawy niech naprzód współbracia mają okazję przedyskutować ją w sposób jawny i swobodny; następnie, po upływie odpowiedniego czasu, przeprowadzi się tajne głosowanie; chyba że przypadkiem konieczność, użyteczność lub nieraz niepozorność sprawy radzą podjąć natychmiast decyzję Kongregacji, po przedyskutowaniu, w tajnym głosowaniu.
  4. Do ważności decyzji konieczne jest tajne głosowanie w sprawach wielkiego znaczenia, wymienionych w niniejszych Konstytucjach, i w innych sprawach, które będą wymienione w Statutach Partykularnych, w problemach wychodzących poza zwyczajne zarządzenie (Kan. 638, §1) i w problemach, które wymagają pozwolenia Stolicy Świętej (Kan. 638, §3).
    Jeśli chodzi o sprawy ogólne lub niewielkiej wagi, można zarządzić głosowanie jawne, chyba, że któryś z głosujących, z rozumnej przyczyny, zażądałby głosowania tajnego. Prepozyt oraz funkcyjni w ramach swej funkcji, którą im wyznaczono, ważnie dokonują wydatków i sprawują akty prawne zwyczajnego zarządzania (Kan. 638, §2) i w tych sprawach nie potrzeba głosowania.
    Jeśli nie dotyczy to wyborów, lecz innych problemów, wówczas zyskuje moc prawną to, co w obecności większej części tych, którzy winni być zwołani, podejmą absolutną większością obecni zebrani; gdyby jednak po dwóch głosowaniach ilość głosów była równa,
  5. Przewodniczący może swoim głosem zadecydować. To natomiast, co dotyczy wszystkich członków jako pojedyncze osoby, muszą wszyscy zatwierdzić (Kan.119, §2, §3).
    Kongregację Deputatów stanowi zebranie Deputatów razem z Prepozytem. Prepozyt będzie zwoływał Kongregację Deputatów regularnie i bez jej zgody i rady, zgodnie z prawem powszechnym i własnym, nie będzie nic czynił, co by się odnosiło do zarządu całej Kongregacji względnie do wyboru lub usunięcia pełniących jakieś funkcje (Kan. 627, §l, §2; Konst. nr 34).
  6. Kongregacja powinna posiadać spis tych, którzy troszczą się o domowe sprawy i których nazywamy funkcyjnymi, oraz tych, którzy pełnią inne obowiązki.
  7. Niech nikt nie odmawia przyjęcia obowiązku nałożonego przez Kongregację Generalną lub Kongregację Deputatów, lecz niech to przyjmie z całkowitym poddaniem. Gdyby jednak z jakiegoś względu uważał, że powinien odmówić, po przedłożeniu raz czy drugi z należytą skromnością swoich racji, niech przyjmie nałożony na siebie obowiązek bez dalszego wahania.
  8. Kongregacja Deputatów, powierza komuś ze swego grona funkcję Sekretarza, który będzie protokółował postanowienia wydane przez Kongregację Deputatów lub Kongregację Generalną i będzie załatwiał konieczną korespondencję.
  9. Prepozyt pełni naczelną władzę w kierowaniu całą Kongregacją i w troszczeniu się o wszystkie sprawy. Do niego samego tylko należy, skoro okaże się potrzeba, zwołanie Kongregacji Generalnej i układanie jej programu; on stara się by sprawy prawnie postanowione były wykonane; on też żąda sprawozdania z czynności i działań od poszczególnych współbraci, którym gdziekolwiek i w jakikolwiek sposób zostały zlecone jakaś czynność lub obowiązek, oraz dba, aby wszystko działo się prawidłowo. Prepozyt jednak jest ściśle zobowiązany do zwoływania sesji i przedstawienia spraw w wypadkach przewidzianych przez prawo powszechne i Konstytucje; zwłaszcza związanych z działalnością apostolską, którą prowadzi cała Kongregacja. Również poza tymi wypadkami, choć ściśle nie jest zobowiązany do zwoływania sesji i dyskutowania jakiejś sprawy, niech je jednak uzależni od jednomyślnych lub prawie jednomyślnych głosów Deputatów lub Kongregacji i niech nie odbiega od tego, bez uzasadnionej racji, na korzyść własnego sądu.
  10. Prepozyt, którego pierwotnie współbracia nazywali Ojcem kieruje się w pełnieniu swego urzędu duchem braterstwa (Kan. 618). Stąd też stając się bratem wśród innych, stara się raczej pomagać niż przewodniczyć oraz powiększać i wspierać w Kongregacji znaczenie kolegialności i braterskiej wspólnoty (Kan. 619).
  11. W załatwianiu spraw domowych i w zarządzaniu dobrami Kongregacji należy sprawować staranny nadzór, działać przy pomocy ekonoma i innych funkcyjnych, do których należy administracja spraw domowych, spełniających swoje zadania po naradzeniu się i zasięgnięciu zdania Prepozyta (Kan. 636, §l; 638, §2; 639; 741, §1). Kongregacja w nadzwyczajnych wypadkach, nie dotyczących kwestii utrzymania i normalnych potrzeb wspólnoty, ma obowiązek zachowywać przepisy powszechnego prawa Kościoła. Dlatego do ważności alienacji i jakiegokolwiek działania, w którym stan posiadania Kongregacji mógłby się umniejszyć, wymaga się pozwolenia na piśmie Prepozyta, za zgodą Kongregacji Generalnej wyrażoną absolutną większością. Jeśli natomiast chodzi o przedsięwzięcie, które przekracza sumę określoną przez Stolicę Świętą dla wszystkich krajów oraz o rzeczy złożone Kościołowi ex voto lub o przedmioty kosztowne ze względu na wartość artystyczną lub historyczną, wymaga się nadto pozwolenia samej Stolicy Świętej (Kan. 638, §3).
  12. Kongregacja jest osobą prawną i dlatego zdolna jest przyjmować, posiadać, administrować i alienować dobra materialne zgodnie z prawem powszechnym i własnym (Kan. 741, §1).
    Na podstawie przepisów Prawa Kanonicznego i Cywilnego, Kongregacja powinna posiadać księgi rachunkowe, aby każdego roku, w oznaczonym miesiącu, któryś z Deputatów i ktoś inny, nie Deputat, dokonali oddzielnie przeglądu ksiąg i na Kongregacji Generalnej zdali sprawozdanie, czy wydatki uczynione w poprzednim roku odpowiadają preliminowanemu budżetowi oraz czy zgodny jest stan kasy wspólnej i wszystkich dóbr Kongregacji (Kan. 636, §2).
  13. Prepozytowi, za zgodą Kongregacji Generalnej wyrażoną absolutną większością, przysługuje władza redukowania mszy św. związanych z legatami lub w jakikolwiek sposób fundowanych, do wysokości stypendium prawnie obowiązującego w diecezji, a także redukowania zobowiązań lub legatów mszalnych obciążających Kongregację, jeśli dochody stały się niewystarczające do osiągnięcia w odpowiedni sposób własnego celu Kongregacji (Kan.1308, §3, §4, §5).
  14. Jeśli z jakichś względów brak jest Prepozyta, zastępuje go Vice-Prepozyt, który zajmuje jego miejsce. Jeśli brak jest Prepozyta i Vice-Prepozyta, w ten sam sposób obejmuje kierownictwo kapłan, starszy wśród Deputatów przyjęciem do Kongregacji. Ich władza ma te same właściwości co władza Prepozyta; powinni jednak spełniać tylko te czynności, które są konieczne i załatwienia ich nie da się odłożyć (Kan.131, §2).
  15. Jeśli jest obecnych tylko dwóch członków Kongregacji Deputatów, powinni oni rządzić wespół z Kongregacją Generalną, od której we wspólnocie pochodzi cała władza rządzenia.
  16. W Kongregacjach posiadających mniej niż pięciu członków, Kongregacja Generalna spełnia równocześnie zadania Kongregacji Deputatów.
    Innym jednak Kongregacjom nie wolno się posługiwać tym specjalnym sposobem rządzenia, chyba że otrzymały to uprawnienie od Stolicy Apostolskiej lub od jej Delegata.
    Kongregacje niekolegialne podlegają specjalnej pieczy Delegata, np. w nominacji Prepozyta, w zarządzaniu nadzwyczajnym, w przyjęciu nowicjuszy, w ich drugiej probacji i agregacji.

 

B. Wybór Prepozyta i Deputatów

  1. Nikt nie może być wybrany na stanowisko Prepozyta jeśli nie jest kapłanem (Kan. 129, §l; 150; Konst. nr. 15), nie należy do Kongregacji od dziesięciu lat i nie osiągnął przynajmniej trzydziestu pięciu 1at życia. Jeśli jest tylko dwóch takich, którzy posiadają te dane, Kongregacja Generalna zadecyduje, czy można poprzestać na wymaganiu od kandydata tylko sześciolecia przynależności do Kongregacji i trzydziestu lat życia (Kan. 623).
  2. Prepozyta wybierają wszyscy członkowie Kongregacji, którzy przez ukończenie sześciolecia zostali dopuszczeni do głosowania. Jeżeli jest tylko trzech członków mających prawa sześciolecia, wtedy dopuszcza się do głosu czynnego wszystkich członków posiadających trzechlecie.
  3. Zarówno na stanowisko Prepozyta jak i Deputatów można także wybrać nieobecnych.
  4. Wyboru dokonuje się:
    a) albo przez tajne głosowanie;
    b) albo przez kompromis (Kan.174;175
    c) albo przez postulację (Kan.180 -183).
    Sposób zaś wyborów, którego Kongregacja winna przestrzegać, został podany osobno w Rozdziale VIII.
  5. Urząd Prepozyta trwa przez trzy lata i za zgodą Kongregacji może być przedłużony na nowe trzechlecie, z zachowaniem wszakże myśli Kościoła (Kan. 624, §1, §2, §3).
  6. Trzechlecie urzędowania kończy się z nadejściem dnia, w którym się zaczęło, lecz wyboru można dokonać w ciągu całego tego dnia. Jeżeli z ważnej przyczyny, zdaniem Kongregacji Generalnej, wyboru nie można dokonać we właściwym czasie, wolno go przełożyć do trzech miesięcy, przedłużając na ten czas władzę Prepozyta, Deputatów i innych funkcyjnych (Kan.165).
  7. Po wyborze Prepozyta natychmiast wybiera się Deputatów jeśli Kongregacja ma przynajmniej ośmiu członków z prawem trzachlecia, powinna posiadać czterech Deputatów, jeśli mniej niż ośmiu, wówczas tylko dwóch. Jeśli natomiast Kongregacja ma mniej niż pięciu członków przynajmniej z prawem trzechlecia, a jednak jest Kolegialna, należy trzymać się następującej zasady: wybiera się Prepozyta, Wikariusza i Sekretarza.
    W Kongregacji niekolegialnej Delegat Stolicy Apostolskiej mianuje Prepozyta na czas określony.
  8. Deputatów wybiera się spośród tych, którzy osiągnęli w Kongregacji sześciolecie. Jeżeli byłoby tylko trzech członków, którzy osiągnęli sześciolecie, wtedy wszyscy posiadający trzechlecie mają czynne i bierne prawo wyborcze.
  9. Jeśli mają być wybrani czterej Deputaci, to jeden z minionego trzechlecia powinien być zatwierdzony na następne trzy lata; jeśli natomiast dwaj mają być wybrani, to wszyscy mogą być na nowo wybrani.
  10. Po dokonaniu wyboru Deputatów przeprowadza się nowe głosowanie, w którym wybiera się Vice-Prepozyta.

 

C. Rezygnacja i usunięcie Prepozyta i Deputatów

  1. Jeśli z ważnej i proporcjonalnie wielkiej przyczyny Prepozyt uważałby wobec Boga, że powinien zrezygnować z urzędu (Kan. 187), powinien, zachowując przepisy prawa, zgłosić swą rezygnację na piśmie lub ustnie Kongregacji Generalnej(Kan.189, §1). Do Kongregacji Generalnej należy w ciągu trzech miesięcy, na zasadzie absolutnej większości głosów, przyjąć albo odrzucić rezygnację. Po trzech miesiącach, jeśli nie nastąpiło przyjęcie rezygnacji, uważa się ją za nieistniejącą (Kan.189, §3).
    Rezygnację, jak długo nie została przyjęta, rezygnujący może odwołać (Kan.189, §4). Stanowisko będzie się uważać za wakujące z chwilą, gdy decyzja o przyjęciu rezygnacji zostanie podana do wiadomości rezygnującego.
    W międzyczasie rezygnujący ma obowiązek trwać na urzędzie aż do momentu otrzymania autentycznej wiadomości o przyjęciu jego rezygnacji.
  2. Jeśli czterej Deputaci, dla poważnych przyczyn, jednomyślnie uważają, że należy polecić Prepozytowi ustąpienie ze stanowiska, niech zwołają Kongregację Generalną, która absolutną większością głosów pozbawi go urzędu (Kan. 624, §3; 192 –195).
    Jeżeli Kongregacja posiada tylko dwóch Deputatów, a ci uważaliby, że należy Prepozytowi polecić ustąpienie ze stanowiska, dla poważnych przyczyn, niech włączą do narady dwóch starszych Kongregacji. Gdyby i ich zdanie było takie samo, zwołają oni Kongregację Generalną, która absolutną większością głosów pozbawi Prepozyta urzędu.
  3. Gdy po ustąpieniu Prepozyta wybiera się jego następcę, dokonuje się również nowych wyborów na inne urzędy. Trzechlecie urzędowania oblicza się dla wszystkich od momentu tych nowych wyborów.
  4. Jeśli któryś Deputat uzna za stosowne zrezygnować ze swego urzędu, przedkłada Prepozytowi rezygnację, a Kongregacja Generalna winna podjąć decyzję. Jeśli poważny powód przemawia za usunięciem Deputata z urzędu, sama Kongregacja Generalna, po wysłuchaniu argumentów, winna podjąć decyzję.
  5. Po ustąpieniu jednego z Deputatów wybiera się następcę.

 

Rozdział IV

AGREGACJA

A. Przyjęcie

  1. Członkowie Kongregacji, postępując według myśli św. Filipa, pragną przyjmować do swego grona ludzi jedynie o nieposzlakowanym życiu, jak najbardziej odpowiednich i ze względu na rodzinny charakter, jakby urodzonych do życia w Kongregacji (Kan. 597, §1; 642).
  2. Przyjęcie do Kongregacji, poza tym co tutaj podano, dokonuje się według zasad prawa powszechnego (Kan. 641- 645).
    Na podstawie niniejszych Konstytucji nie należy przyjmować tych, którzy mają mniej niż osiemnaście lat, a więcej niż czterdzieści pięć; takich, którzy są słabego zdrowia; takich, którzy złożyli profesję w jakimkolwiek zakonie.
  3. Co do przeszkód określonych prawem powszechnym (np. Kan. 684, §5), Kongregacja Generalna zadecyduje o wysłaniu prośby o dyspensę do Stolicy Apostolskiej; z przeszkód natomiast określonych przez niniejszą Konstytucję sama Kongregacja Generalna może dyspensować.
  4. Kandydaci, zanim zostaną przyjęci do Kongregacji, za zgodą Deputatów lub stosownie do Statutów Partykularnych, za zgodą Kongregacji Generalnej, przynajmniej przez miesiąc niech przebywają w naszym domu jako goście, aby mogli poznać nasze życie i w sposób dojrzalszy podjąć decyzję; w tym czasie kandydaci powinni być doświadczani przez udział w praktykach życia wspólnotowego.
  5. Jeżeli sprawili dobre wrażenie, niech Kongregacja Generalna poprzez tajne głosowanie i przy absolutnej większości podejmie decyzje o ich przyjęciu i niech rozpoczną pierwszą probację (Kan. 597, §2).
  6. Pierwsza probacja w skutkach prawnych prawa powszechnego, nie wyłączonych niniejszymi Konstytucjami, równa się nowicjatowi, dla swej ważności powinna trwać dwanaście miesięcy (Kan. 648).
    Wydalenie czy to podczas pierwszej probacji, czy drugiej powinna podjąć Kongregacja Generalna.

 

B. Wychowanie probantów

  1. 63. Probanci, których też można nazywać w inny sposób, dopuszczeni do pierwszej probacji, aż do momentu agregacji poddani są specjalnej opiece współbrata, który osiągnął sześciolecie, wyznaczonego w tym celu przez Kongregację (Kan. 650, §1, §2; 651, §1, §2, §3).
  2. Ten zwracając we wszystkim na korzyści duchowe, oprócz wychowywania szczególnie w tych przymiotach, które bardzo są potrzebne członkom Kongregacji, tak powinien kierować ich formacją, aby uzdolnić ich do rodzinnego współżycia w Kongregacji i sprawić, aby umieli uczestniczyć w prawdziwej wspólnocie braterskiej (Kan. 646).
  3. Kongregacja powinna posiadać specjalne Statuty Partykularne traktujące o wychowaniu czyli formacji probantów. Statuty winny odpowiadać duchowi św. Filipa, przepisom prawa powszechnego i dzisiejszym czasom.
  1. Przyjętych do Kongregacji należy wychowywać w ten sposób, aby nauczyli się miłować życie ukryte, a według ducha św. Filipa zaprawieni w modlitwie i ubogaceni większą mądrością Bożą, stawali się zdolni do uczestniczenia w Bożej miłości i do dopełnienia jej przez swoje ofiarne oddanie siebie.
  2. Z każdym dniem winni się doskonalić w kontemplacji tajemnicy zbawienia, w lekturze i rozważaniu Pisma św., w ukochaniu i uczestnictwie w świętej liturgii, w kształtowaniu życia poświęconego Bogu i ludziom, w udoskonaleniu cnót ludzkich i chrześcijańskich (Kan. 652).
  3. Alumni Kongregacji mogą odbywać studia kościelne czy to na wydziałach filozoficznych i teologicznych prawnie uznanych, czy to we wspólnych kolegiach dla wielu Kongregacji, czy w Seminariach miejscowych lub regionalnych, czy we własnej Kongregacji, jeśli posiada ona warunki przepisane prawem, aby studia prawidłowo mogły być odbyte, a wreszcie w zakonnych domach studiów i w innych uczelniach katolickich.
  4. W każdej Kongregacji program studiów powinien być podany w Statutach Partykularnych. Studia kościelne należycie odbyte we własnej Kongregacji czy też w kolegiach wspólnych dla wielu Kongregacji posiadają, z zachowaniem praw, ważność powszechną.
  5. Dostosowana do czasów odnowa Kongregacji Oratorium zależy przede wszystkim od wykształcenia członków. Dlatego należy podtrzymywać nadal, nawet po ukończeniu studiów, kształcenie członków pod względem religijnym i apostolskim, teoretycznym i praktycznym, zwłaszcza w poznawaniu Pisma św. (Kan. 279).
  1. Pierwsza probacja, aby była ważna, powinna trwać dwanaście miesięcy spędzonych we wspólnocie probacji, z zachowaniem przepisu Kan. 647, §3, (Kan. 648). W sprawach dotyczących czasu nieobecności w domu nowicjatu należy się kierować przepisem Kan. 649, §1, §2.
  2. Po ukończeniu pierwszej probacji, nowicjuszów, jeśli przez okres tego roku wykazali się prawością życia, Kongregacja Generalna, przy absolutnej większości w tajnym głosowaniu, winna dopuścić do drugiej probacji; odbywać ją będą przez dwa lata, w przeciwnym razie należy ich wydalić.
    Jeśli po pierwszej probacji zaistnieje wątpliwość co do ich zdatności lub dostatecznego przygotowania, można przedłużyć okres tej probacji, nigdy jednak ponad sześć miesięcy (Kan. 653, §2). Po tym wszystkim należy nowicjuszy dopuścić do drugiej probacji lub wydalić (Kan. 653, §1).

 

C. Agregacja, święcenia i głos czynny

  1. Po ukończeniu trzechlecia, jeżeli probanci w chwalebny sposób ukończyli próbę życia wspólnotowego i objawiają nadal pragnienie pozostania we wspólnocie na zawsze (por. nr 10), Kongregacja Generalna, absolutną większością w tajnym głosowaniu nad każdym, uchwali, czy mogą w Kongregacji pozostać i być do niej w pełni agregowani.
  2. Potrzeba słusznej przyczyny, aby agregacja mogła być przyznana przed ukończeniem trzechlecia, nie wcześniej jednak niż przed upływem dwulecia. Konieczne jest do tego formalne i wyraźne głosowanie Kongregacji Generalnej, która absolutną większością głosów zgodziłaby się na przyspieszenie agregacji.
  3. Jeśli natomiast po ukończeniu trzechlecia istniałyby słuszne wątpliwości co do przygotowania kandydata lub jego dobrej woli i gdyby była nadzieja, że przez odłożenie agregacji można będzie usunąć wątpliwości i posłużyć to może jego dobru duchowemu, wolno odłożyć agregację na krótszy lub dłuższy czas, nawet do roku.
  1. Pełna agregacja pociąga za sobą obowiązki i prawa członków określone w Konstytucjach; na Kongregację natomiast nakłada obowiązek troski, aby członkowie osiągnęli cel własnego powołania, zgodnie z Konstytucjami (Kan. 737).
  1. Członkowie w pełni agregowani mogą być dopuszczeni do święceń. Członkowie poprzez przyjęcie diakonatu zostają inkardynowani do Kongregacji (Kan. 266, §2).Można zachować zwyczaj inkardynowania duchownych Kongregacji do diecezji (Kan. 736, §1), ze świadectwami Litterae testimoniales Prepozyta przepisanymi prawem (Kan. 738, §3), po zawarciu umowy między Biskupem i Kongregacją, niesprzecznej z niniejszymi Konstytucjami.
  2. „Litterae Dimissoriae”, za uprzednią zgodą Kongregacji Generalnej, ma prawo wystawić Prepozyt. W Kongregacji niekolegialnej wymagane jest uprzednie potwierdzenie „Dimissoriów” przez Delegata Stolicy Apostolskiej.
  3. Do posług lektoratu i akolitatu dopuszcza Kongregacja Generalna, większością absolutną, udzielić zaś ich może Prepozyt.
  4. Duchowni, którzy już po otrzymaniu święceń wstąpią do Kongregacji, poprzez pełną agregację zostają inkardynowani do Kongregacji i ekskardynowani z własnego Kościoła partykularnego (Kan. 268, §2).

 

  1. Po otrzymaniu pełnej agregacji członkowie posiadają na Kongregacji Generalnej głos doradczy i głos bierny do wszystkich funkcji, oprócz urzędu Prepozyta i Delegata.
  2. Prawo wybierania innych i głos czynny czyli decydujący otrzymują członkowie dopiero po ukończeniu sześciolecia, z zachowaniem zawsze przepisu rozdz. III, nr 49. Kongregacja Generalna w głosowaniu tajnym, na podstawie większości absolutnej, przyznaje członkom z ukończonym sześcioleciem czynne prawo wyborcze. To głosowanie o dopuszczeniu do czynnego prawa wyborczego, dla ważnej przyczyny, może być odłożone za zgodą Deputatów przez Prepozyta, lub też według norm określonych w Statutach Partykularnych.
  1. Jedynie w wyjątkowych przypadkach, dla ważnej przyczyny, i po wyraźnym formalnym głosowaniu, w którym zgodę wyrazi absolutna większość, można przyznać czynne prawo głosu przed ukończeniem sześciolecia. Statuty Partykularne mogą postawić wymagania, aby tego rodzaju zgodę wolno było wyrazić tylko wobec tych, którzy spędzili w Kongregacji cztery lata.
  2. Każda Kongregacja ma prawo odłożyć do czasu, lecz nie ponad rok, czynne prawo głosu tym członkom, którzy przez dłuższy czas przebywali poza Domem czy to ze względu na studia, czy też dla innej przyczyny. Kongregacja korzystająca z tych uprawnień ma obowiązek jasno określić w Statutach Partykularnych, pod jakimi warunkami i w jaki sposób zastosować tę zasadę.
  3. Ponieważ decyzja trwania w Kongregacji przez całe życie i więź miłości są fundamentem i świadectwem naszego powołania, współbrat, który opuści Kongregację i znajdzie sobie życzliwego Biskupa, zostaje pozbawiony wszelkiego prawa czynnego i biernego, które posiadał. Jeśli jednak, za zgodą Kongregacji Generalnej, większością absolutną, powróci do życia wspólnotowego, prawa te, za zgodą tejże większości, może odzyskać.
  4. Prepozyt za zgodą lub radą Deputatów, według Statutów Partykularnych, może w sposób braterski zachęcić tych współbraci, którzy z powodu stanu zdrowia tak umysłu jak i ciała, albo też na skutek podeszłego wieku nie mogą uczestniczyć w obradach lub ponosić odpowiedzialności za Kongregację, aby dobrowolnie i na piśmie zrezygnowali wykonywania głosu czynnego i biernego, albo też z samych funkcji -jak długo istnieje taki stan rzeczy (Kan.171, §1,1).
    W trudniejszym wypadku można prosić o interwencję Delegata Stolicy Apostolskiej.
  1. Współbracia laicy zawsze byli szczególnie umiłowani przez św. Ojca Filipa. Cieszą się oni w Kongregacji, zgodnie z myślą Kościoła, równą odpowiedzialnością i prawami jak kapłani, z wyjątkiem tych spraw, które wynikają z samych święceń; to samo dotyczy -jeśli istnieją – stałych diakonów. Współbracia laicy posiadają więc po agregacji głos doradczy. Każda Kongregacja winna ustalić, czy mogą po sześcioleciu posiadać głos czynny, a także i bierny. W każdym jednak wypadku formacja wszystkich członków powinna być tak ustawiona, aby po uzyskaniu agregacji byli zdolni ponosić ciężary obowiązków i praw.
    Wydalenie współbrata laika dokonuje się w ten sam sposób jak i duchownego (Kan. 746).

 

D. Wydalenie

  1. Kongregacja ma prawo oddalić i wykluczyć ze swojego życia wspólnego i rodziny wszystkich, którzy popełniają ciężkie przewiny lub też burzą jej porządek – z zachowaniem przepisów prawa (Kan. 694 – 704).
  2. Wolno natomiast wydalić z Kongregacji jedynie za powtarzany, ciężki zewnętrzny i dowiedziony upór lub ciężkie przestępstwo; ta sama Kongregacja absolutną większością ustali, co należy uważać za ciężki upór i co będzie uznane za ciężkie przestępstwo (Kan. 696, §1).
  3. Nikogo nie wolno wydalić z Kongregacji bez uprzedniego wysłuchania go; następnie należy dokładnie przestrzegać tego, co zostało podjęte absolutną większością głosów w tajnym głosowaniu na zwołanej w odpowiednim czasie Kongregacji Generalnej. Dekret wydalenia musi być potwierdzony przez Stolicę Świętą, której należy przesłać dekret i wszystkie akta (Kan. 700).
  4. Przeciw dekretowi wydalenia przysługuje prawo odwołania się do Stolicy Apostolskiej, a jeśli odwołanie nastąpiło w ciągu dziesięciu dni, do czasu rozstrzygnięcia, wydalenie nie ma żadnych skutków prawnych (Kan. 700).
  5. Choć nie zawsze stosuje się wydalenie, to jednak gdy któryś ze współbraci wydaje się burzyć ład Kongregacji, niech mu Prepozyt przyjdzie z pomocą, zachowując polecenie Pana (Mt 18, 15-17). Jeśli napomnienie Prepozyta nie odniosło żadnego skutku, Kongregacja Generalna lub Deputatów, w myśl Statutów Partykularnych, zawsze mając na względzie większe dobro zarówno Kongregacji jak i współbrata, w głosowaniu tajnym, absolutną większością, winna zadecydować, jakie należy zastosować na ten czas środki zaradcze (jak np. suspensa lub czasowe pozbawienie prawa głosu, funkcji lub nakaz odprawienia rekolekcji, albo pozbawienie urlopu, lub coś podobnego) (Kan. 1336 nn). Współbrat zawsze jednak ma możność w ciągu dziesięciu dni wnieść odwołanie do Delegata Stolicy Apostolskiej dla Oratorium ze skutkiem dewolutywnym.

 

E. Eksklaustracja i wystąpienie

  1. Prepozyt, za zgodą Kongregacji Generalnej, na podstawie tajnego głosowania i absolutnej większości, może udzielić członkowi indultu przebywania poza Kongregacją do trzech lat, połączonego z zawieszeniem praw i obowiązków, które nie dadzą się pogodzić z jego nową sytuacją. Gdy chodzi o współbrata laika pozostaje on pod opieką Prepozyta. Gdy chodzi o duchownego, potrzebna jest zgoda Ordynariusza miejsca, na którym winien przebywać; pozostaje on pod jego troską i jest od niego zależny (Kan. 745).
  2. Prepozyt, za zgodą Kongregacji Generalnej, na podstawie tajnego głosowania i absolutnej większości, może udzielić członkowi definitywnie agregowanemu zezwolenia na przejście czasowe lub całkowite do innej Kongregacji Oratorium lub do innego Stowarzyszenia Życia Apostolskiego (Kan. 744, §1). Na przejęcie do innego Instytutu wymagane jest zezwolenie Stolicy Świętej (Kan.270; 744, §2).
  3. Indult odejścia z Kongregacji, powodujący wygaśnięcie praw i obowiązków wypływających z inkardynacji przy zachowaniu przepisu Kan. 693, członek definitywnie agregowany może uzyskać od Prepozyta, za zgodą Kongregacji Generalnej (Kan. 743).

 

Rozdział V

O RODZINNYM OBCOWANIU W KONGREGACJI

  1. Kongregacja chętnie zachowuje tradycje pochodzące od św. Filipa; konieczne wszakże jest, mając na względzie myśl Kościoła, te tradycje zawsze dostosowywać i odnawiać; dlatego zostały tutaj podane niektóre przykłady. Pozostałe sprawy należą do Statutów Partykularnych poszczególnych Kongregacji.
  2. Kongregacja Oratorium i jej współbracia, dając posłuch słowu Bożemu, cenią sobie wspólnotową modlitwę ustną i myślną jako osobistą i istotną sprawę. Wszyscy współbracia regularnie, jeśli to możliwe nawet codziennie, w niej uczestniczą (Kan. 276;1174, §1).
  3. Ponadto poszczególni współbracia, idąc za zachętą i za przykładem Prepozyta, w oznaczonych czasach oddają się modlitwie i medytacji oraz, na wzór św. Filipa, żyją i działają w duchu medytacji i pozostają z sobą zjednoczeni.
  4. Ponieważ żadna wspólnota chrześcijańska nie może budować się bez korzenia i fundamentu, jakim jest sprawowanie Najświętszej Eucharystii, dlatego współbracia w Kongregacji Oratorium uważają ją za ośrodek całego życia i jedności. Zachęca się kapłanów do codziennego jej sprawowania, a wszystkich innych do uczestniczenia (Presb. Ord. 6,14; Kan. 276, §2, 2).
  5. Według życzenia św. Filipa współbracia mają często przystępować do Sakramentu pojednania, aby zjednać sobie miłosierdzie Boże, a także utrwalić jedność z Kościołem.
  6. a) W czasie i w sposób określony przez Statuty Partykularne współbracia zbierają się, by roztrząsać sprawy życia wspólnotowego i przez rozmowę duchową i wzajemne udzielanie upomnień z prostotą okazywać, że gotowi są zawsze udoskonalać siebie w służbie Bożej i w duchu miłości według Ewangelii i zasad św. Filipa.
    b) Prepozyt winien się troszczyć, aby wszyscy razem lub pojedynczo, co roku odprawiali rekolekcje.
    c) Sprawy dotyczące nieobecności do jednego miesiąca, ze względu na urlop lub dla innych przyczyn, należy ustalić w Statutach Partykularnych (Kan. 283, §1; 2, 533, §2).
  7. Współbracia, pomni na Ewangelię, niech nie zapominają, według potrzeb chwili i nakazu miłości, służyć sobie wzajemnymi upomnieniami, jak bracia w Panu; niemniej Kongregacja Deputatów może komuś ze współbraci powierzyć funkcję korektora.
  8. Można zachować zwyczaj rozwiązywania wątpliwości przy stole na temat Pisma św., teologii moralnej, zasad zdrowego rozumu i sumienia lub podejmować rozwiązania na te tematy, albo też wiernie uczestniczyć w konferencjach diecezjalnych; w ten sposób powinna przez całe życie dokonywać się staranna formacja doktrynalna, duchowa i praktyczna. Prepozyt zaś będzie się starał zapewnić potrzebne do tego środki i czas (Kan. 661 ).
  9. Kongregacja, naśladując św. Filipa, w szczególny sposób praktykuje i upowszechnia głębokie nabożeństwo do Najświętszej Dziewicy Maryi, która jest znakiem Kościoła (Kan. 276, §2, 5).
  10. Wszyscy współbracia okazują szacunek i posłuszeństwo Papieżowi jako najwyższemu swojemu Przełożonemu (Kan. 273; 590, §2).
  11. Współbracia, choć nie są związani ślubami, pielęgnują i zachowują posłuszeństwo wobec Konstytucji, Prepozyta i Kongregacji Generalnej (Kan. 273).
    Podlegają także Biskupowi Diecezjalnemu w tym, co dotyczy kultu publicznego, duszpasterstwa oraz innych dzieł apostolskich (Kan. 738, §1, §2, §3).
  12. Współbracia na wszelki sposób starają się zachować doskonałą i stałą czystość i celibat, co jest szczególnym darem Bożym (Kan. 277, §1, §2) i powstrzymują się w sposób roztropny od tego, co nie przystoi ich stanowi i obce jest stanowi duchownemu (Kan. 285, §1, §2, §3; 286; 666).
  13. Współbracia mający święcenia, według myśli św. Ojca Filipa, noszą strój kościelny zgodnie z przepisami wydanymi przez Konferencję Biskupów i zwyczajami miejscowymi (Kan. 284); należy to określić w Statutach Partykularnych.
  14. Co do spraw dotyczących zewnętrznego sposobu bycia Kongregacja wyda postanowienia odpowiednie do współczesnych zwyczajów.
    To samo dotyczy refektarza i wspólnego stołu, lektora i czytania przy stole.Należy wszakże pamiętać zawsze o duchu i zasadach św. Ojca Filipa jak to jest opisane w dawnych Instrukcjach.
  15. Zakazuje się wszelkich zajęć świeckich nie odpowiadających duchowi oratoryjnemu (Kan. 285, §2, 3).
  16. Ponieważ posłannictwo ewangelizacji najbardziej wypełnia się poprzez środki społecznego przekazu, współbracia będą używać tych środków według zasad Kościoła (Kan. 822 – 832).
  17. Nikt nie może przyjmować żadnych godności.
  18. Nie należy przyjmować zewnętrznych obowiązków i beneficjów kościelnych, które mogłyby któregoś współbrata odciągnąć od życia wspólnotowego. Kongregacja Generalna wyda osąd o tym co nie jest zgodne z życiem wspólnotowym.
  19. Poza Kongregacją wolno przyjąć takie czynności, które odpowiadają duchowi oratoryjnemu i nie przynoszą szkody wspólnemu życiu i wspólnym zadaniom.
    Uważa się, że wszelkie zewnętrzne zajęcia, tylko wtedy są obowiązujące, gdy zostały przyjęte za zgodą Kongregacji Generalnej. Zawsze są one zależne od woli Kongregacji.
    Ona też w Statutach Partykularnych ustali sposób przyjmowania tych prac.
  20. Członkowie utrzymują się z własnych funduszów. Ci natomiast, którzy całkowicie poświęcają się Kongregacji i jej zajęciom, utrzymują się z funduszów wspólnych.
    Fundusze, które są uzyskiwane z zewnętrznych obowiązków, są uzyskiwane za zgodą Kongregacji (nr 101). Dlatego Kongregacja Generalna ustali w Statutach Partykularnych sposób, w jaki należy rozdzielać fundusze między Kongregację i współbraci wykonujących zewnętrzne obowiązki.
  21. We wszystkich tych sprawach Kongregacja powinna ustalić praktyczne normy, tak aby zawsze zachowane były sprawiedliwość, miłość i równość wśród współbraci.
  22. Współbraci „zachęca się do dobrowolnego praktykowania ubóstwa, aby tym bardziej upodobnili się do Chrystusa” (Presb. Ord.17, 4; Perfectae Carit.13). Dlatego każdy, kto ze swoich dochodów, według swych możliwości, przyczynił się dobrowolnie do wspólnego dobra Kongregacji, niech też nadwyżki rocznych dochodów przeznaczą według swego uznania na dobre cele, a niczego nie gromadzi (Kan. 282, §1; 741, §2).
    Dla uniknięcia trudnych problemów i sytuacji należy zachęcić współbraci po agregacji, aby w sposób dojrzały sporządzili testament, ważny również wobec prawa cywilnego.
  23. Należy zatroszczyć się o to, by wszyscy współbracia mieli właściwie zabezpieczoną opiekę społeczną na wypadek choroby, inwalidztwa lub starości (Kan. 281, §2).
    Zawsze jednak Kongregacja według swoich możliwości zatroszczy się o współbraci będących w większej potrzebie.
  24. We wszystkich domach, według ustaleń Statutów Partykularnych, należy wyznaczyć pewną część domu dla samych członków Kongregacji.
  25. Na wiadomość o śmierci współbrata poszczególna Kongregacja ofiaruje Mszę św. i poleci go modlitwom współbraci.

 

Rozdział VI

POSŁUGIWANIE CZYLI DZIEŁA APOSTOLSKIE KONGRECACJI

Kongregacja Oratorium uczestniczy w posłannictwie Kościoła, aby był „znakiem i narzędziem wewnętrznego zjednoczenia z Bogiem i jedności całego rodzaju ludzkiego” (Lumen Gentium I,I), odpowiednio do znaków czasu.

  1. Cała więc nasza służba i braterski sposób życia niech biorą natchnienie z przykładu tych, którzy „przyjmowali posiłek z radością i prostotą serca, wielbili Boga, a cały lud odnosił się do nich życzliwie” (Dz. 2, 46 n; Sacros. Conc. 10; Presb. Ord. S).
  2. Najświętsza Eucharystia jest źródłem i szczytem wszystkich dzieł apostolskich i istotnym zadaniem Kongregacji (Presb. Ord. 9).
  3. Na podstawie prawa Kongregacji Oratorium wolno nie tylko posiadać własny kościół albo publiczne oratorium związane z domem, lecz także wypełniać ogólne święte posługi, jak też posługi właściwe Kongregacji (Kan. 675, §l, §2 §3; 677, §1).
  4. Kult Boży we własnych kościołach powinien być zawsze tak starannie, pobożnie i dostojnie sprawowany, aby Bogu przynosił chwałę i ludziom służył do zbawienia i pouczenia.
  5. Głoszenie Ewangelii powinno być bardzo przystępne i dostosowane do potrzeb słuchaczy i współczesności.
  6. Niech wszystkie Kongregacje ustawicznie troszczą się o prawdziwie ludzką formację, tak by miłość oratoryjna promieniowała również na tych, którzy nie wyznają wiary chrześcijańskiej.
  7. Własną i szczególną cechą Kongregacji, odpowiadającą myśli Świętego Ojca, jest także pilna posługa w kształtowaniu duchowości przez rozmowy na tematy Boże jak i przez słuchanie spowiedzi. Niech wszyscy współbracia umacniają w bliźnich życie prawdziwie chrześcijańskie i synowską cześć wobec Boga, zawsze „stając się wszystkim dla wszystkich”, zwłaszcza w umiłowaniu ubogich.
  8. Współbracia ze szczególną troską oddadzą się apostolstwu młodzieży jako dziełu najbardziej drogiemu św. Filipowi, w sposób odpowiadający okolicznościom miejsca (np. przez Oratorium, Kolegium, nauczanie religii w szkołach publicznych, przez dzieła opiekuńcze itd.) (Kan. 795; 801).
  9. Niech każda Kongregacja pielęgnuje bratnią miłość nie tylko wobec współbraci, lecz także wobec tych, którzy są na zewnątrz, aby wszyscy chrześcijanie wzajemnie sobie usługiwali i wspólną pracą służyli światu. Tak więc współbracia będą uznawali i podkreślali godność wszystkich wiernych oraz specjalny udział w posłannictwie Kościoła (Lumen Gentium 32; Presb. Ord. 9).
  10. Współpracy z tymi, którzy są na zewnątrz, służą odpowiednie współczesne metody. Wśród nich na pierwszym miejscu należy wymienić Oratorium świeckie, czyli tego rodzaju zrzeszenie wiernych, którego erekcja mieści się już w samym akcie fundacyjnym Kongregacji (Kan. 677, §2), a nawet dała początek samej Kongregacji (rozdz.1,1- 4).
  11. To Oratorium świeckie może mieć różne sekcje, czy to ze względu na osoby, czy ze względu na dzieła, zwłaszcza na kult liturgiczny, wspólną modlitwę, która dała Kongregacji nazwę Oratorium, na wychowanie, czyli kulturę religijną, apostolat katechetyczny, prace społeczną czy pielęgnowanie chrześcijańskiej radości.
    Kongregacja Generalna określa i aprobuje Statuty Oratorium Świeckiego i sposób kierowania nim.
  12. Posługa parafialna w sposób szczególny odpowiada Kongregacji Oratorium. Duszpasterstwo parafii i jego formy omawiają wszyscy współbracia i pełnią je według myśli Kongregacji, z zachowaniem Kan. 520, §1, §2; 738, §2.
  13. Członkowie Kongregacji utrzymują ścisłe i braterskie związki w Panu z duchowieństwem diecezji czy to diecezjalnym, czy zakonnym, odznaczają się wobec wszystkich bratnią miłością, która „spontanicznie i chętnie się objawia we wzajemnej pomocy tak duchowej jak i materialnej'” (Lumen Gentium 28, 3; Kan. 680; Mutuae Relat.).
  14. Kongregacja ze względu na swą szczególną naturę żywi specjalną miłość wobec Kościoła lokalnego i własnego miasta.
  15. Współbracia „winni zgodnie z biskupami spełniać posługę apostolską” (Christus Dominus 35), „ze względu na ich pasterski autorytet w Kościołach partykularnych” (Lumen Gentium 45; Kan. 738, §2; jak wyżej nr 120).

Rozdział VII

POSŁUGA PARAFIALNA

A. Przyjęcie parafii i natura

  1. O przyjęciu parafii lub oddaniu decyduje Kongregacja Generalna; decyzja taka może być podjęta jedynie absolutną większością głosów i to w tajnym głosowaniu. Nie wystarczą więc ani równość, ani tylko względna większość (Kan. 520, §1).
  2. Należy zawrzeć umowę z Ordynariuszem miejsca (Kan. 520, §2), który też musi zatwierdzić Kongregacja Generalna większością przez tajne głosowanie. Autentyczny egzemplarz umowy raz zawartej i podpisanej należy pilnie przechowywać.
  3. Parafia, która siedzibę posiada w kościele Kongregacji (Kan. 520, §2), jeśli to tylko możliwe, powinna z nią być związana na zawsze.
  4. Prepozyt, za zgodą Deputatów, współbrata, który dzięki wiedzy, obyczajom, roztropności, wierności, duchowi modlitwy wydaje się być odpowiedni do pełnienia obowiązków proboszcza, przedstawia Ordynariuszowi miejsca, który go mianuje, z zachowaniem przepisów prawa (Kan. 682, §1).
    On zaś staje się proboszczem i obejmuje duszpasterstwo z tą chwilą, gdy go Ordynariusz miejsca zamianuje i wprowadzi w posiadanie (Kan. 527, §1, §2). Zanim jednak proboszcz przystąpi do spełnienia swego urzędu, winien złożyć wyznanie wiary wobec Ordynariusza miejsca lub jego delegata (Kan. 833, 6).
  5. Zanim któryś współbrat obejmie obowiązek parafialny jako zajęcie zewnętrzne (nr 100n.), winien otrzymać zgodę Kongregacji Generalnej, wyrażoną absolutną większością.
  6. Kapłan Oratorium jako proboszcz w sprawach, które dotyczą duszpasterstwa, publicznego sprawowania kultu Bożego oraz innych dzieł apostolskich, podlega władzy Biskupa (Kan. 678, §1).
    W spełnieniu swego obowiązku podlega także nadzorowi i trosce Prepozyta i Kongregacji (Kan. 678, §2, §3).
    Jeżeli nie stoi na przeszkodzie obowiązek parafialny, poddany jest on całkowicie wspólnej karności. Stąd powinien wiernie uczestniczyć, według możliwości, w ćwiczeniach wspólnotowych.

 

B. Odwołanie proboszcza i dochody

  1. Proboszcz Oratorium jest zawsze usuwalny zarówno z woli Prepozyta mającego zgodę Kongregacji Deputatów, po powiadomieniu Ordynariusza miejsca, jak też z woli Ordynariusza miejsca, po powiadomieniu Prepozyta (Kan. 682, §2).
  2. Proboszcz i wikariusze współpracownicy, jako tacy, wszelkie dochody jakie otrzymują czy to z tytułu beneficjum, czy z pensji przez kogokolwiek wypłacanej, czy z iura stolae, względnie z jakiegokolwiek innego źródła lub tytułu, zatrzymują nie dla siebie, lecz w całości przekazują Kongregacji.
    Kongregacja, o ile to możliwe zawsze sama, zarządza tymi dochodami.
  3. Ponieważ Prepozyt Kongregacji jest Rektorem kościoła (Konst. nr 21), do niego samego należy strzeżenie Najświętszego Sakramentu, ma jednak obowiązek drugi klucz powierzyć proboszczowi. Prepozyt układa porządek funkcji nieparafialnych, w ten sposób jednak, by nie przeszkadzały parafialnym.
    Prepozyt winien czuwać, aby w czynnościach spełnianych w kościele, nawet przez proboszcza, dokładnie były przestrzegane przepisy liturgiczne. Prepozyt jest kustoszem kościoła i on, z zachowaniem przepisów prawa, zarządza jego dobrami, legatami, fundacjami, ofiarami, które według woli ofiarodawcy przynależą do kościoła, a nie do parafii.
  4. Proboszczowi wolno przyjmować lub zbierać ofiary w jakikolwiek sposób złożone na rzecz parafian lub na szkoły katolickie, albo święte miejsca złączone z parafią, a przyjętymi czy zebranymi zarządzać; również, z zachowaniem woli ofiarodawców, według swej roztropności wydawać, zawsze z zachowaniem nadzoru Prepozyta, według przepisów wydanych przez Biskupa (por. też Kan. 529, §1, §2).
  5. Jeśli kościół jest prawną własnością Kongregacji do Prepozyta należy troska o sprawy związane z budową kościoła, konserwacją, odnową, wystrojem, podtrzymywaniem i uświetnieniem kultu, o stowarzyszenia i dzieła właściwe Kongregacji lub w jakikolwiek sposób niezależne od parafii. Do niego wreszcie należy troska o dzieła i zadania, które nie są ani parafialne, ani z parafą się nie łączą, przyjmowanie, zbieranie ofiar i zarządzanie nimi, jak to zresztą jest w zwyczaju. Jeżeli kościół należy do Ordynariusza miejsca, do niego należą wszystkie sprawy, które dotyczą majątku i kultu kościelnego.
    Odnośnie tych szczegółów i innych, powinno się przestrzegać zawartych wcześniej umów, w których należy te rzeczy jasno określić (Kan. 520, §2; 681, §1, §2).
  6. Proboszcz i jego wikariusze czyli współpracownicy są zobowiązani do uczestnictwa w konferencjach organizowanych dla duchowieństwa diecezjalnego.
    Proboszcz podlega przepisom prawa powszechnego dotyczącego proboszczów.

 

C. Wikariusze współpracownicy

  1. Jeżeli potrzebni są wikariusze współpracownicy, wyznacza się ich w ten sam sposób jak proboszcza i przedstawia Ordynariuszowi miejsca, ten zaś udziela im nominacji (Kan. 547).
    Wspomagają oni we wszystkim proboszcza i podlegają mu w tym wszystkim co dotyczy parafii. W ten sam sposób jak i proboszcz związani są z życiem oratoryjnym i na tych samych zasadach są napominani i usuwani.
  2. Parafię w sprawach prawnych reprezentuje tylko sam proboszcz (Kan. 543, §2, 3).

Rozdział VIII

SPOSÓB WYBORU PREPOZYTA I DEPUTATÓW

  1. W odpowiednim czasie, aby również mogli zebrać się nieobecni, wyznaczonym przez Prepozyta lub jego braku przez Vice – Prepozyta, odbywa się Kongregacja Deputatów, na której ustala się sposób, miejsce, czas i inne okoliczności mających się odbyć wyborów, oraz przedstawia się, jeśli by takie istniały trudności czy sprawy z nimi związane. Wybiera się także Sekretarza wyborów spośród uprawnionych do głosowania.
  2. W zależności od potrzeby Prepozyt lub Vice-Prepozyt zwołuje obecnych przez ogłoszenie wywieszone na widocznym miejscu, natomiast nieobecnych zwołuje w odpowiednim czasie przez listy wysłane w sposób pewny do miejsca ich pobytu (Kan.166, §1).
  3. Wyborcy w wyznaczonym dniu i godzinie schodzą się na wybory (Kan. 166, §2, §3; 167, §1, §2).
  4. Po odmówieniu modlitwy przez Przewodniczącego wyborów, którym jest najstarszy z Kongregacji i mający prawo głosu, przystępuje się natychmiast do wyboru dwóch Skrutatorów (Kan. 173, §1). Głosy przy wyborze Skrutatorów oblicza Przewodniczący, najstarszy z Deputatów, oraz Sekretarz. Gdy Sekretarz rozdał kartki, dokonuje się wyboru pierwszych dwóch skrutatorów względną większością głosów i jedynie w pierwszym głosowaniu. W wypadku równej ilości głosów od razu rozstrzyga się starszeństwem pobytu w Kongregacji, a jeżeli istnieje równość czasu pobytu w Kongregacji, decyduje starszeństwo wieku.
  5. Od tej chwili rozpoczynają się wybory. Sekretarz rozdaje wszystkim wyborcom kartki, na których mogą być wypisane lub wydrukowane nazwiska kandydatów, wykluczając nazwisko wyborcy, i na oczach Przewodniczącego i wybranych Skrutatorów wkłada się je do urny.
  6. Każdy wyborca, zachowując porządek precedencji, włoży kartkę do urny, mając przed oczyma tylko Boga i dobro Kongregacji, głosując we wszystkich wyborach na tych, których wobec Pana uzna za rzeczywiście godnych i odpowiednich (Kan. 626).
  7. Po zebraniu głosów, aż do ostatniego, i po wymieszaniu ich w urnie wobec Przewodniczącego i wszystkich innych, Skrutatorzy wraz z Przewodniczącym sprawdzą, czy ilość głosów zgadza się z ilością wyborców. Gdyby ilość była wyższa od ilości wyborców, a nie mniejsza, głosowanie jest nieważne i wybory należy powtórzyć (Kan.173, §2, §3).
  8. Po obliczeniu głosów przez Przewodniczącego i Skrutatorów, należy je, każdy z osobna, odczytać. Po odczytaniu przez Przewodniczącego i Skrutatorów i po zaznaczeniu każdego z nich w spisie wyników, Sekretarz głośno wymienia nazwisko wybranego. Po dokonaniu ostatecznego obliczenia i sprawdzeniu przez Przewodniczącego i Skrutatorów pierwszy Skrutator ujawnia, ile każdy miał głosów.
  9. Ten został wybrany, kto otrzymał absolutną większość głosów obecnych wyborców. Po dwóch bezskutecznych głosowaniach, w których nikt nie otrzymał absolutnej większości głosów tych, którzy są obecni, należy głosować na dwóch kandydatów, którzy otrzymali większość głosów w drugim głosowaniu, lub, jeśli jest ich więcej, dwóch najstarszych w Kongregacji; jeśli po trzecim głosowaniu pozostaje równość, zostaje wybrany ten, który jest starszy w Kongregacji, a jeżeli i w tym wypadku istnieje równość, zostaje wybrany starszy wiekiem (Kan.119, §1 ).
  10. Po dokonaniu wyboru Prepozyta według powyższych norm Przewodniczący, a gdyby on został wybrany, pierwszy Skrutator ogłasza wynik i podaje do wiadomości zebranym. Wybrany może w ciągu ośmiu dni, licząc od powiadomienia, dać odpowiedź, czy przyjmuje wybór lub nie; inaczej wybór nie osiąga skutku (Kan.177, §1).
  11. Gdy wybrany nie przyjął wyboru, traci wszelkie prawo uzyskane wskutek wyboru i nie odzyskuje go przez późniejsze wyrażenie zgody, może być jednak ponownie wybrany. Kongregacja zaś ma przystąpić do nowych wyborów w ciągu miesiąca od momentu otrzymania wiadomości o nieprzyjęciu wyboru (Kan.177, §2).
    Ustępujący Prepozyt i inni urzędnicy winni pozostać przy swych funkcjach.
  12. Wybrany, po przyjęciu wyboru, natychmiast otrzymuje pełnoprawnie urząd (Kan. 178); zobowiązany jest złożyć wyznanie wiary (Kan. 833, 8).
  13. Po dokonaniu wyboru Prepozyta dokonuje się wyboru Deputatów, każdego z osobna, większością absolutną. Gdy po drugim głosowaniu nikt nic został wybrany, wybiera się spośród dwóch, na których w tym drugim głosowaniu padło najwięcej głosów. Jeśli natomiast ich byłoby więcej z równą ilością głosów, tylko dwaj najstarsi w Kongregacji mogą stanąć do wyborów. Wybór dokonuje się na wzór wyboru Prepozyta (nr 146).
  14. Po dokonaniu wyboru Deputatów przystępuje się do nowego głosowania, by wybrać Vice – Prepozyta spośród Deputatów w ten sam sposób jak Deputatów.

 

NAPOMNIENIA

  1. Członkowie Kongregacji Oratorium postępują w swoim życiu zgodnie z tymi Konstytucjami, trwając, na podstawie prawnej przynależności, aż do śmierci w tej samej Kongregacji, z której wypływają nie tylko prawa, ale także obowiązek wiernego trwania w braterskiej miłości.
  2. To jest więc droga, którą z woli św. Filipa mają iść jego synowie zachowując pełną wolność, tak aby wytrwanie w Kongregacji zależało jedynie od postępu w cnotach i świętego współzawodnictwa doskonałych.